Yeme Bozuklukları Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Süreci
Yeme bozuklukları; kişinin yemekle, beden algısıyla ve kontrol duygusuyla kurduğu ilişkinin bozulduğu psikolojik rahatsızlıklardır.
Sadece “yemek yememe” ya da “fazla yeme” değil, aynı zamanda duygusal bir denge arayışıdır.
Çoğu zaman kişi, duygusal boşluğu doldurmak veya kontrol duygusunu yeniden kazanmak için yeme davranışını kullanır.
En Sık Görülen Yeme Bozuklukları
Anoreksiya Nervoza: Aşırı kilo kaybı, yemek yemekten kaçınma, bedeni “fazla kilolu” algılama.
Bulimiya Nervoza: Aşırı yeme dönemlerini kusma, laksatif kullanımı veya aşırı egzersizle telafi etme.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu: Kontrolsüzce yemek yeme epizotları, suçluluk ve utanç hissi.
Ortoreksiya: Sağlıklı beslenme takıntısının, yaşam kalitesini bozacak kadar aşırı hale gelmesi.
Yeme Bozukluklarının Psikolojik Kökleri
Yeme bozukluklarının temelinde genellikle aşağıdaki duygusal dinamikler yer alır:
Duygusal yoksunluk veya değersizlik hissi
Aile içi kontrol veya eleştirel tutumlar
Mükemmeliyetçilik
Travmatik deneyimler
Sosyal medya ve beden algısı baskısı
Yeme davranışı bu duygularla baş etmenin sembolik bir yolu haline gelir.
Tedavi Süreci: Şema Terapisi, BDT ve Nörobilimsel Yaklaşımlar
Yeme bozukluklarının tedavisinde terapi, beslenme danışmanlığı ve bazen tıbbi destek bir arada yürütülür.
Psikoterapide özellikle şema terapisi ve bilişsel davranışçı terapi (BDT) yaklaşımı duygusal köklere ulaşmakta etkilidir.
Bu süreçte hedef; yemekle değil, duygularla ilişki kurmayı yeniden öğrenmektir.
İyileşme Mümkün
İyileşme sabır ve farkındalık gerektirir.
Yeme bozuklukları utanç veya irade eksikliği değildir; duygusal bir çağrıdır.
Profesyonel destekle birlikte bedeninle ve kendinle şefkatli bir ilişki kurman mümkündür.
Eğer yeme davranışlarının seni zorladığını hissediyorsan, bu konuda yalnız değilsin.
Online veya yüz yüze görüşmelerimizde birlikte sürecini değerlendirebiliriz.